Bướu cổ là một bệnh lý phổ biến liên quan đến tuyến giáp, thường xuất hiện dưới dạng một khối u, cục bướu ở vùng cổ. Đây là một tình trạng mà tuyến giáp, vốn là tuyến nội tiết quan trọng của cơ thể, có thể phình to bất thường. Vậy, bướu cổ nằm ở vị trí nào và những ảnh hưởng của nó đối với sức khỏe là gì? Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này.
1. Bướu cổ là gì?
Bướu cổ là hiện tượng tuyến giáp phình to, tạo thành một khối u ở vùng cổ, thường nằm ở phía trước cổ. Tuyến giáp có hình dạng giống như con bướm và nằm ngay dưới thanh quản, bao quanh khí quản. Khi tuyến giáp hoạt động quá mức hoặc không đủ, nó có thể khiến tuyến giáp sưng lên, tạo thành bướu.
Có nhiều nguyên nhân gây ra bướu cổ, nhưng phổ biến nhất là do thiếu i-ốt trong chế độ ăn uống, viêm tuyến giáp, hoặc có thể do các vấn đề tự miễn dịch như bệnh Graves hay Hashimoto. Ngoài ra, sự xuất hiện của khối u trong tuyến giáp cũng có thể là dấu hiệu của ung thư tuyến giáp, tuy nhiên trường hợp này khá hiếm.
2. Vị trí của bướu cổ
Bướu cổ thường xuất hiện ở vùng cổ, phía trước cổ, ngay dưới xương đòn và ở khu vực có tuyến giáp. Tuyến giáp nằm ở giữa cổ, ngay dưới sụn giáp (phần sụn nổi rõ nhất khi bạn nuốt). Khi tuyến giáp phình to, bạn sẽ thấy một khối bướu xuất hiện ở khu vực này. Bướu có thể có kích thước nhỏ hoặc lớn, đôi khi người bệnh có thể cảm nhận hoặc nhìn thấy rõ ràng khối bướu dưới da.
Một số trường hợp bướu cổ có thể di chuyển lên xuống khi bạn nuốt thức ăn hoặc nước uống, vì tuyến giáp nối với khí quản và thực quản. Trong một số tình huống, bướu có thể không nhìn thấy rõ ràng, nhưng nếu được kiểm tra kỹ, bác sĩ sẽ xác định được sự tồn tại của nó.
3. Các triệu chứng của bướu cổ
Bướu cổ có thể không gây ra các triệu chứng ngay từ đầu, đặc biệt khi khối bướu nhỏ. Tuy nhiên, khi bướu trở nên lớn hơn, bệnh nhân có thể gặp phải một số triệu chứng như:
Khó thở: Khi bướu cổ phát triển lớn, nó có thể gây áp lực lên khí quản và làm hẹp đường thở, dẫn đến cảm giác khó thở, đặc biệt khi ngủ hoặc khi làm các hoạt động thể chất.
Khó nuốt: Nếu khối bướu lớn, nó có thể chèn ép vào thực quản, làm cho người bệnh cảm thấy khó khăn khi nuốt thức ăn hoặc nước.
Đau cổ hoặc cảm giác căng thẳng: Đôi khi bướu cổ có thể gây ra cảm giác đau hoặc căng tức ở vùng cổ.
Thay đổi giọng nói: Nếu bướu ảnh hưởng đến dây thanh âm, giọng nói của người bệnh có thể thay đổi, trở nên khàn hoặc yếu.
Mệt mỏi và giảm cân: Trong trường hợp bướu cổ liên quan đến rối loạn chức năng tuyến giáp như cường giáp hoặc suy giáp, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như mệt mỏi, giảm cân, hoặc tăng cân bất thường.
4. Chẩn đoán và điều trị
Để chẩn đoán bướu cổ, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra lâm sàng, kiểm tra tuyến giáp và các xét nghiệm cần thiết như siêu âm tuyến giáp, xét nghiệm máu để đo mức độ hormone tuyến giáp, hoặc thậm chí là sinh thiết nếu nghi ngờ ung thư.
Điều trị bướu cổ tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh. Nếu nguyên nhân là do thiếu i-ốt, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung i-ốt. Nếu bướu cổ do viêm tuyến giáp hoặc các bệnh lý tự miễn, người bệnh có thể cần dùng thuốc để điều chỉnh chức năng tuyến giáp. Trường hợp bướu cổ gây tắc nghẽn đường thở hoặc nuốt, phẫu thuật có thể được cân nhắc để loại bỏ khối bướu.
5. Phòng ngừa bướu cổ
Phòng ngừa bướu cổ chủ yếu liên quan đến việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, đảm bảo cung cấp đủ i-ốt cho cơ thể. Ngoài ra, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng giúp phát hiện sớm những thay đổi bất thường trong tuyến giáp và có biện pháp xử lý kịp thời.
Tóm lại, bướu cổ là một bệnh lý có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, với sự tiến bộ trong y học, việc điều trị bướu cổ ngày càng trở nên hiệu quả, giúp người bệnh sớm phục hồi và sống khỏe mạnh.
